AZOSPERMİ

Azospermi Nedir?

Azospermi hastanın kısırlık nedeniyle vermiş olduğu sperm tetkikinde hiç canlı sperm bulunmaması durumudur.  Kısırlık nedeniyle üroloji uzamanına başvuran her 9-10 erkekten birinden bu durum saptanmaktadır. Hastada gerçekten azospermi olup olmadığını anlamak için spermin tekrar bir işlemden (PELLET) geçirilerek değerlendirme yapılması gereklidir. Azopermi tıkanıklığa bağlı olan (OA) ve tıkanıklığa bağlı olmayan (NOA) şeklinde ikiye ayrılır. 

Azopsermi sebepleri nelerdir?

Azopsemi üç ana sebepten meydana gelebilir. 

1- Hormon yetersiliği nedeniyle sperm üretiminin bozulması 

2- Testis dokusunun yeterli sperm üretememesi 

3- Üretilen spermin dışarı atılamaması 

Sebebe yönelik araştırmada ayrıntılı fizik muayene, geçirilmiş hastalık öyküsü, geçirilmiş cerrahiler önemlidir. Sperm analizleri, hormon tetkikleri, gerekirse skrotal renkli USG tetkiki sonrası sorunun nerede olduğu saptanır. Bu aşamadan sonra karar verilmesi gereken huşus azopserminin tıkanıklığa bağlı olup olmadığıdır. Dışarı atılan sperm miktarın azlığı ve sperm kanallarının dolgunluğu tıkanıklığına işaret ederken  hormonal  eksiklik, küçük testisler ise daha çok üretimin sekteye uğradığını gösterir. 

Eğer hastada tıkanıklığa bağlı azopsermi var ise tedavi tıkanıklığın açılmasıdır. Tıkanıklığın açılması mümkün değilse uygun bölgeden sperm toplanması ve tüp bebek işlemi yapılmalıdır. 

Tıkanıklığı bağlı olmayan urum biraz daha üzerinde durulması ve tetkik edilmesi gereken bir durumdur. Bu azopsermi tipinde genetik rahatsızlıklar önemi bir rol oynar. Bu sebeple hastaya mutlaka genetik analiz yapılmalıdır. Sex kromozom anomalileri ya da Y kromozom mikrodelesyonu olup olmadığı araştırılmalıdır. Bu yapılacak işlemlerin başarı ve genetik danışma alınması açısından önemlidir. 

Azospermi tedavisi nasıl yapılır?

Eğer hormonal sebeplerden bir üretim eksikliği var ise yapılacak tedavi uygun dozda hormonal tedavi ile sperm üretimin olmasını beklemektir. Hastada tıkanık nedenli azopsermi var ise daha önce bahsedildiği gibi tedavi tıkanıklığın açılmasıdır. Bu tedavilerin başarılı olmadığı ve testisin yeterli üretim yapmadığı durumlarda yapılacak işlem direkt testiste sperm aranmasıdır. Bu işleme TESE adı verilir ve başarısını arttırmak  için en az 10 kat büyütme mikroskop eşliğinde yapılması (MİKRO- TESE) önerilmektedir.

MİKRO-TESE işlemi nasıl yapıldır ve başarı oranı nedir?

MİKRO- TESE işlemi genel anestezi ya da lokal anestezi altında yapılır. Testislerin içinde olduğu torba orta hattan açılır ve önceden belirlenen taraftaki testise ulaşılır. Testis katları açılarak sperm üretiminin olduğu alana mikroskop ile bakılır. Bu alanda sistematik olarak sperm üretim potansiyeli yüksek olan bölgelerden örnek alınır. Bu aşamadan önemli olan sistematik ve sabırla arama yapılması ve iyi bir mikroskop kullanılmasıdır. Eğer bir tarafda sperm hücresi bulunamaz ise diğer taraf da benzer şekilde taranır. Sperm hücresi varlığında salondaki ekipte bulunan Embriyoloji uzmanı spermin dondurulmasını sağlar. Bu seansta dondurulan spermler ileri dönemde tüp bebek işlemi için kullanılır. 

Mikro-TESE işleminin başarısı oranı uygun ekipman ve tecrübe ile artmaktadır. Hastalıklardan bağımsız olarak genel başarı oranı %50 civarındadır. İşlem başarısını önceden öngörebilecek bir test mevcut değildir. 

Hastaların merak ettiği diğer bir konu TESE işleminin tekrar yapılıp yapılamayacağıdır. EVET tekrar sperm aranması mümkündür ancak tekrarlayan TESE’lerde sperm bulma oranının düştüğü hasta ile paylaşılmalıdır.